Door: prior Frank van Roermund o.praem.
Lezingen: Jesaja 35,1-6a.10; Jakobus 5,7-10; Matteüs 11,2-11
Vandaag zijn we alweer halverwege de Advent! Advent: tijd van inkeer en bezinning met de bijpassende kleur paars. Een tijd van verwachting ook, van voorbereiding op Kerstmis, de geboorte van de Messias. Traditioneel wordt deze dérde zondag van de Advent zondag ‘Gaudete’ genoemd, ‘Verheug U’! Vandaag wordt onze blik immers al een beetje naar voren gericht, naar het hoogfeest van Kerstmis. Een scharnierpunt. Dit werd vroeger zichtbaar gemaakt door de ingetogen liturgische kleur van paars als het ware al een beetje te mengen met het wit van Kerstmis waardoor oudroze ontstond. Nu dragen we dat niet meer, en dat is ook niet erg, maar als symbool was het eigenlijk best mooi.
De combinatie van inkeer en bezinning in moeilijke tijden en verwachting naar betere tijden zien we vaak terug in de geschiedenis. In de tijd van de onderdrukking door Assyrië profeteert Jesaja – ruim 700 jaar vóór Christus – over een Messiaans visioen van bevrijding. We hoorden een fragmentje in de Eerste Lezing. Hij júbelt het uit over woestijnen die zullen bloeien, over slappe handen en knikkende knieën die weer sterk worden, over blinden die zullen zien, doven die zullen horen en lammen die zullen springen als herten! Eéns – zo is de hoop – zal de Ballingschap ten einde zijn en zal zijn volk terugkeren naar haar eigen grond.
De evangelist Matteüs schrijft óók in een tijd van verdrukking, nu door de Romeinen. En ook nu is die aloude Messiaanse verwachting weer heel actueel. Zou Johannes de Doper de Messias Zijn? Zou Jezus van Nazareth de Messias zijn? Johannes stuurt zijn leerlingen naar Jezus toe met precies dié vraag: ‘Zijt Gij de Komende , of hebben wij een ander te verwachten?’ En Jezus antwoordt dan bevestigend in termen van dat ontroerende visioen van Jesaja: ‘Kijk om je heen! Alles waarover Jesaja profeteerde gebéurt, het gebeurt nú!’
Welnu, die Messiaanse verwachting is een verwachting van alle tijden, en mag voor ons christenen dan histórisch gezien tot een hoogtepunt en verwerkelijking zijn gekomen met de komst van Jezus, het betekent zeker niét dat die verwachting nu een gesloten boek zou zijn. Want wat voor zin zou Advent hebben als het alléén een herinnering zou betreffen van de verwachting tóen van de komst van de Messias, nu eeuwen en eeuwen geleden? Wat voor zin zou het hebben jaar in jaar uit Kerstmis te vieren als dat louter en alleen zou gaan om een herinnering aan een historische gebeurtenis in een ver verleden? Nee, Advent is een áctieve tijd van gebed, inkeer en verwachting in het héden. Ieder jaar opnieuw worden we uitgedaagd ons hart in oprechtheid te openen voor Gods aangezicht. Mét alle ongerechtigheden, mét alle missers en schaduwplekken. Geen gesloten boek dus. Ieder jaar opnieuw worden wij uitgenodigd ons te bezinnen op de werkelijk wézenlijke zaken in het leven. En die hebben áltijd te maken met menselijke nabijheid, met liefde. Wie ten overstaan van God bescheiden en oprecht durft erkennen dat hij in dié zin niet perfect is en fouten begaat, dat hij daarom bekering en vergeving behoeft, zó iemand staat open voor Gods genade, voor Gods goedheid. Zo iemand is waardig en voorbereid om de aangekondigde Messias in zijn hart te ontvangen.
Ook in ónze tijd zijn er – óndanks alle ellende – tekenen van hoop dat het Messiaanse visioen van Jesaja stukje bij beetje bewaarheid wordt. Kijk om je heen! Hoeveel mensen zetten zich niet in om de kwetsbaren in onze eigen omgeving te helpen met tal van particuliere en georganiseerde initiatieven, en dat veelal búiten alle schijnwerpers: voedselbanken, schuldhulpverlening, financiële ondersteuning bij de dramatisch opgelopen energietarieven… Kijk om je heen! Hoeveel particulieren en organisaties zijn er niet die Oekraïners te hulp schieten die van huis en haard verdreven worden door de Russische bombardementen met alle verwoesting en kou van dien…
De Messiaanse verwachting moet geen gesloten boek zijn. De hoop moet lévend worden gehouden. Hoop doet leven! Hoop op vrede in de Oekraïne, in Syrië en op zóveel andere plaatsen op aarde. Hoop op milieu- en klimaatbeheersing wereldwijd. Hoop op een zorgzamer samenleving. Hoop op een Kerk die mensen niet uitsluit, maar liefdevol omarmt, die iédereen verwelkomt die Christus in zijn hart wil sluiten. Moge ook het wereldwijde synodaal proces dat paus Franciscus heeft gestart hiertoe bijdragen. Het is een móedig proces dat vertrouwen toont in de werking van Gods Geest in ieder van ons gedoopten.
Laten wij ook déze Advent de hoop in onze harten levend houden!