Met nog een maand te gaan voor we weer het nieuwe leven van het Jezus-kind mogen vieren en een nieuw jaar openen, voel ik – als ik eerlijk ben – weinig vreugde. De oorlog in Oekraïne blijft maar voortduren, de gevechten tussen Israël en Hamas hebben meer weg van menselijke slachtpartijen dan van enige gerichtheid op waarachtig streven naar vrede.
Door: abt Denis Hendrickx
Van 30 november tot 12 december vindt in Dubai de VN-klimaattop plaats – COP28 – en het is maar de vraag of daar echt noodzakelijke besluiten genomen worden. En tenslotte voel ik grote verslagenheid na de verkiezingsuitslag van 22 november. Verslagenheid als diep neerslachtige stemming, en als bittere politieke realiteit. Verslagen door Geert Wilders: de man die democratisch gekozen collega’s jarenlang voor landverraders en nepparlement heeft uitgemaakt. Die de rechtsstraat ‘corrupt ‘noemde, na zijn vervolging en veroordeling wegens groepsbelediging. Die jarenlang hele bevolkingsgroepen haatdragend heeft gekrenkt, vanwege hun geloof (islam) of herkomst (Marokko, Oost-Europa, etc.). Die de godsdienstvrijheid wil afschaffen, uit de Europese Unie wil, de gulden terug wil, wapens terug uit Oekraïne, soldaten aan de grens, een hoofddoekjesverbod en stoppen met klimaatbeleid en energietransitie. Die de koninklijke excuses voor het slavernijverleden wil terugnemen, en ga zo maar door. Maar liefst 37 zetels leverde dat op. Het is iets om in de beste godsdienstige traditie van ‘ons Nederlanders‘ een dag van vasten en verootmoediging voor te houden.
Vandaag verkeren honderdduizenden landgenoten – hun kinderen het meest – in acute onzekerheid over hun toekomst in Nederland. Een in zichzelf gekeerd landje dat massaal stemt voor een nationalist die hen – oorlogsvluchtelingen, asielzoekers en statushouders, arbeidsmigranten, de tweede en derde generatie kinderen van gastarbeiders – tot tweederangsburger bestempelt.
Verkiezingen gaan altijd over in wat voor gemeente, provincie, land, Europa wij willen leven. Wat dat betreft past een respecteren van een uitslag van een democratisch gebeuren. Dat laat onverlet dat je het zeer moeilijk kunt hebben met een definitieve uitkomst.
Op de eerste zondag van december opent de adventsperiode. Advent is bij uitstek een tijd van verwachting met heel veel inspirerende gedachten van profeten zoals Jesaja. Verwachten is meer dan afwachten wat er gebeuren gaat. Verwachting is actief. Verwachten is verlangen, hopen, actief voorbereiden. Dezer dagen zijn woorden bij mij opgekomen van Vaclav Havel, dissident en later president van het huidige Tsjechië, toen nog een land met Slowakije. “Er is een verlangen dat zin heeft, omdat het gevoed wordt door de hoop en niet door de wanhoop, door vertrouwen en niet door wantrouwen, door nederigheid tegenover de tijd van deze wereld en niet door vrees. Dat wachten leidt niet tot verveling of cynisme, maar zit vol spanning. Een dergelijke verwachting is méér dan alleen maar wachten. Het is leven: het leven als vreugdevolle deelname aan het wonder van bestaan”.
Waakzaam zijn betekent ook oog hebben voor onrecht en speuren naar bevrijding. Het een kan niet zonder het ander. Alleen oog hebben voor onrecht kan vastlopen in doemdenken. Alleen speuren naar hoop kan wegglijden in wensdenken. Waakzaam zijn is te midden van het onrecht de belofte niet opgeven. Waakzaam zijn is oog hebben voor het onrecht mensen aangedaan in de keiharde concurrentieslag binnen de wereldhandel en tegelijkertijd bouwen aan het alternatief.
Waakzaam, het belangrijke motto van de adventsperiode waarmee we onderweg zijn naar het feest van nieuw leven en we uitzien naar vrede op aarde. Soms maakt het geen verschil of we onze ogen openen of gesloten houden zo donker is het in de wereld. Het verschil is groot tussen de nacht waarin wij wakker liggen van angst en verdriet en de boodschap van het kind in de kribbe. Mag dat kind van vrede onder ons geboren worden en mogen wij lichtbrengers worden in zijn naam, in de nachten die komen gaan, in de dagen van duisternis waarin wij bestaan.
Verwachtingsvol onderweg naar het volle licht. Ik wens u een goede tocht. Gezegend kerstfeest en een goed begin van een nieuw jaar.
Hoorden we maar meer van dit soort reacties van onze kerkelijke herders!
Eerwaarde abt, hartelijk dank voor uw toch nog bemoedigende woord! Het is goed als de kerk niet zwijgt. Met hartelijke groet en in Christus verbonden
Knap gezegd, Denis. Dankjewel.