“Ik vind het lastig om oordelen over mensen of gebeurtenissen los te laten”

Loslaten en ruimte maken. Dat is het thema van een retraiteweekend dat van 13-15 november a.s. zal worden georganiseerd door Ton Roumen in de Abdij van Berne in Heeswijk. Wat gaat er precies gebeuren dat weekend en wat kan hij zelf moeilijk loslaten?

Door: Greco Idema

Wat heb je met de Abdij van Berne?
“Mijn relatie met de abdij groeit sinds ik er vier jaar geleden begon met het geven van retraitedagen. In november geef ik voor het eerst een meerdaagse retraite. De plek is voor mij nog meer gaan leven omdat uitgeverij Berne Media, die met de abdij verbonden is, mijn laatste boek Geluk binnen handbereik heeft uitgegeven. Een rode draad in al mijn boeken wordt gevormd door belangrijke inzichten uit de kloostertradities, zoals het belang van stilte, contemplatie en aandacht. In mijn boeken laat ik zien hoezeer die inzichten behulpzaam kunnen zijn voor de drukke en op actie gerichte moderne mens. Doordat de uitgeverij van de abdij van Berne dit soort boeken uitgeeft, krijgt mijn boodschap een natuurlijke en logische bedding; ik voel me erdoor gesteund om mijn boodschap te laten klinken. De verbinding met de plek ervaar ik persoonlijk ook iedere keer weer als ik een retraite kom geven en door de poort het terrein op rij. Het voelt goed om op die plek te zijn, vanwege de vriendelijke mensen, de stilte en de sfeer.”

Het weekend gaat over ‘loslaten en ruimte maken’. Wat gaat er precies gebeuren?
“Het is net als met mijn boekenkast. Die heb ik een tijd geleden opgeruimd. Boeken waar ik op was uitgekeken en geen band meer mee had, heb ik weggedaan. Zo ontstond er ruimte. Een paar maanden later waren de planken weer goed gevuld met boeken die mij nu aanspreken. Zo zal het ook in de retraite gaan. Je kunt oude patronen en oude pijn loslaten en dan ontstaat er weer meer ademruimte, ruimte om nieuwe stappen te zetten. Meditaties helpen daarbij. De vorige keer, toen ik deze retraite gaf, belde een deelneemster mij twee maanden later op. Zij had een lastige relatie met haar zus. Daar worstelde ze vaak mee. Ze vertelde me dat ze dat patroon, waarin ze sinds haar opvoeding zat, had kunnen loslaten en zich nu bevrijd voelde. Wat er was gebeurt was dat ze afstand had genomen van de belasting en de stress in die relatie en ze had haar vergeven. Sleutels hiervoor waren in de retraite aangereikt.”

Is iedereen welkom of moet je eigenlijk wel ervaring hebben met meditatie?
“Iedereen is welkom. Het valt me op dat steeds meer mensen ervaring hebben met meditatie en dan is het gemakkelijk deze draad op te pakken tijdens een retraite. Aan de andere kant is die ervaring niet per se noodzakelijk. Het is wel nodig dat je bereid bent te mediteren en er voor open staat. Mediteren lijkt hoogdrempelig, maar is dat niet. Het is een natuurlijk proces, net als slapen en eten. Iedereen heeft vast wel ervaring met een of andere vorm van verstilling. Denk maar aan de visser die naar zijn dobber tuurt, mensen die voor zich uit zitten te staren of gewoon even niets doen. Dat zijn allemaal vormen van meditatie.”

Is er iets wat jij zelf eigenlijk nog steeds niet los kunt laten?
“Ik vind het lastig om oordelen over mensen of gebeurtenissen los te laten. En dat vooral in contrast met Vipassana-meditatie. Vipassana wil zeggen: de dingen zien zoals ze zijn. Dus zonder commentaar en oordeel. Een stoel is een stoel, iets om op te zitten en dus geen lelijke of gekke stoel, want dat is een oordeel. Ook al is het rustig in mijn geest en hart, dan nog kan ik merken dat er achter die rust en alertheid steeds de onrust is door al het commentaar en oordeel dat er ook in mij leeft. Ik vertrouw erop dat mijn commentaren en ‘ondertitelingen’ op den duur minder worden en het rustiger en milder in mijn hart wordt.”

Wanneer is voor jou de retraite geslaagd?
“Als mensen dichter bij zichzelf komen, dat wil zeggen bij hun kern komen, is dat een mooi resultaat. In een retraite is het belangrijk goede voorwaarden hiervoor te creëren. Een rustige omgeving, een plek waar je gemakkelijk kunt verstillen en de motivatie om in retraite te gaan, zijn belangrijke ingrediënten. Veel mensen die aan een retraite deelnemen laten mij naderhand weten dat de ervaring van rust het meest opvallend is en helend werkt. Een van de deelnemers merkte onlangs treffend op: ‘De retraite heeft me goed gedaan, ik voel me rustiger en ik ben nu dichter bij mijn gevoel.’”

Greco Idema is webmaster van Abdijvanberne.nl