“Je kunt ook vanuit het vertrouwen en het respect de ander ontmoeten”

Dominee Herman Koetsveld uit Hengelo komt woensdagavond 13 april a.s. samen met zijn goede vriend Enis Odaci naar de Abdij van Berne in Heeswijk voor een bijzondere dialoogbijeenkomst. Wat gaat er die avond precies gebeuren?

Door: Greco Idema

Herman, je bent al weer een tijdje predikant van de PKN in Hengelo. Hiervoor heb je vier jaar in de Samen-op-weg gemeente gewerkt van Berlicum/Rosmalen. Hoe kijk je op deze periode terug?
“Komend vanuit Zaandam waar ik woonde en werkte temidden van een islamitische meerderheid werden de jaren in Berlicum/Rosmalen (2003-2007) gekenmerkt door de hartelijke contacten met de RK parochies en ook de broeders Norbertijnen. Op een gegeven moment is er in de Abdij een regelmatig oecumenisch overleg gestart tussen de protestantse gemeenten uit de regio en de Abdijgemeenschap. Ik heb het als heel kostbaar ervaren om in een viering van de zondag van de eenheid samen met Ton Baeten in de Abdijkerk te mogen voorgaan. Hij kwam op zijn beurt in mijn gemeente en nam de gelegenheid te baat om ons als protestanten te vertellen van de diepere lagen van de Maria-devotie. Iedereen genoot ervan. Prachtig vond ik het om vanuit het respect voor elkaars ‘eigenaardigheden’ het broeder- en zusterschap ook werkelijk gestalte te geven.”

Je komt regelmatig in de abdij van Berne in Heeswijk. Wat is het dat je elke keer weer naar Heeswijk brengt?
“In mijn Brabantse tijd heb ik twee maal een periode tussen Pasen en Pinksteren overdag in de Abdij doorgebracht in het kader van een studieverlof. De combinatie van meditatie, de eucharistieviering midden op de dag en de studie bleek een buitengewoon vruchtbare tijd op te leveren met een in mijn beleving buitengewoon hoog ‘rendement’ – vergeef me dit woord. Telkens als ik weer het voorrecht heb om me voor een bepaalde tijd te mogen terugtrekken voor de studie, zoek ik die verstilling van de Abdij weer op. Al moet het uit praktische overwegingen (afstand) in de tijd nu wel beperkt blijven. Vanuit de warme contacten die zijn gegroeid organiseer ik sinds een jaar of vier nu ook een kloosterweekeinde voor mensen uit mijn gemeente of andere belangstellenden. Het blijken telkens weekeinden waarin merkwaardig genoeg niets, maar ook tegelijk ook heel veel gebeurt. Bij mensen innerlijk dus. En dat maakt het tot buitengewone momenten om mee te maken.”

Op woensdagavond 13 april kom je met je goede vriend Enis Odaci naar Heeswijk voor een dialoogbijeenkomst. Waarom deze bijeenkomst?
“Enis Odaci en ik hebben elkaar (als moslim en christen) gevonden in onze drijfveer om wat wij ‘de taal van het vertrouwen’ noemen te laten klinken. Waar en hoe dan ook. Daar hebben wij geen ‘strategie’ voor, geen PR-plan, geen te toetsen doelen, maar we doen eenvoudigweg wat op ons pad komt. Zoals uitnodigingen links en rechts om over onze gezamenlijke visie op de huidige maatschappelijke ontwikkelingen van verharding en wij-zij-denken te komen vertellen. We doen dat graag. Naast en tegen het geluid van de angst, de negatieve stereotypen en het wegzetten van groepen mensen willen wij op heel persoonlijk niveau laten zien: het kan ook anders. Je kunt ook vanuit het vertrouwen en het respect de ander ontmoeten, nieuwsgierig zijn en samen nadenken over wat ons samenlevingsbreed te doen staat.”

Wat gaat er die avond precies gebeuren?
“We vertellen eerst in alle eenvoud wie we zijn, hoe we aan elkaar zijn gekomen en met een paar inhoudelijke punten waar wij voor staan en wat we als ‘huiswerk’ voor de verschillende religieuze tradities zien. We houden dat zo kort mogelijk. Vervolgens laten we heel even de aanwezigen met elkaar in gesprek: wat heb je gehoord en wat moet vanavond in elk geval verder aan de orde komen? En dan komt zonder twijfel het gesprek op gang naar aanleiding van wat mensen naar voren brengen. De ervaring leert dat dat vaak de thema’s van het islamdebat zijn.”

Zijn de critici ook welkom deze avond?
“Iedereen is welkom. Het gaat om het gesprek, het zoeken, het wikken en wegen. Wij hebben de waarheid niet in pacht en wij hebben ook geen pakketje oplossingen in de achterzak voor de immense problemen die momenteel op ons afkomen: in het groot, maar ook vaak ingrijpend in ons eigen leven. Juist een kritische houding is goed: die hebben we zelf ook. ‘Kritiek’ komt van een woord dat (onder)scheiden betekent: oftewel: in de kritische houding komen we tot een scheiding of een onderscheiding tussen hoopvol en doodlopend. Mooi toch?”

Wanneer is de bijeenkomt een succes?
“Wat wij heel vaak terugkrijgen is de opmerking dat mensen toch iets van hoop ervaren dat wij samen vanuit onze verschillende achtergronden toch voluit vertrouwen in elkaar uitstralen en voor een gezamenlijke boodschap staan. De avond is geslaagd als er vonkjes van hoop zijn ervaren die wie weet op welke manier later tot een vuurtje van hernieuwde energie uitgroeien. Dat is het beeld dat Enis graag gebruikt. Een beeld van de Geest dus.”

Voor meer informatie over het boek ‘De Zeven Zuilen’ van Herman Koetsveld en Enis Odaci: klik hier.

Greco Idema is webmaster van Abdijvanberne.nl