Veel mensen dragen de Abdij van Berne en haar gemeenschap een warm hart toe. Door vriend te worden van de stichting Vrienden van de Abdij van Berne wordt het waardevolle werk van de broeders ondersteund. Jan Hendrikx, oud-burgemeester van Baarle-Nassau, is voorzitter van deze nieuwe stichting. Hij spreekt met warme woorden over zijn verbondenheid met de abdij: “In Berne liggen mijn eerste voetstappen op weg naar het maatschappelijk leven.” Zijn jaren als leerling van het gymnasium waren een leerschool voor het leven.
Door: Henk-Jan Hoefman | Foto: Greco Idema
“In 1956 ging ik als jongeling van 12 jaar naar kostschool in Heeswijk-Dinther. Aan mijn tijd op het gymnasium heb ik enorm veel te danken. Dankzij de goede en intensieve begeleiding van de broeders heb ik daar mijn gymnasiumdiploma gehaald en kon ik daarna Sociologie gaan studeren in Tilburg. Nog steeds bewaar ik hele prettige herinneringen aan de periode in Heeswijk. Ik was niet zo’n denderende student en moest hard studeren. De rust en de regelmaat van de kostschool waren ideaal voor mij. De aanpak was streng, maar de discipline deed mijn studieresultaten goed. Het was allemaal strikt gereguleerd, week in week uit hetzelfde stramien. In de pauzes moest je telkens weer toestemming vragen of je een sigaretje mocht roken. Dat is in deze tijd niet meer denkbaar, maar toentertijd was het heel gewoon op de kostscholen, waar Brabant er talloze van kende.”
Mijn favoriete leraar
“Er was een voetbalcompetitie tussen die kostscholen waar we met ons team fanatiek aan meededen. Helaas was het team van Beekvliet vaak het sterkste. Dat was een school met 400 tot 500 leerlingen dus zij konden een goed team samenstellen en voor ons gymnasium met 120 leerlingen een maatje te groot. Met plezier denk ik terug aan de sportieve activiteiten die plaatsvonden, zoals tafeltennis, atletiek en voetbal. Mijnheer van der Westernaken was een van mijn favoriete leraren. Hij was een markante figuur. Als fanatieke voetballer vond ik het mooi dat hij moderator en geestelijk vader was van het hele sportgebeuren op school. Hij gaf klassieke talen en had een zeer goed geheugen en deed alles uit zijn hoofd. Blind schaken tegen verschillende mensen tegelijkertijd was een van zijn hobby’s. Dat alles maakte indruk op ons. Een paar van mijn oud-docenten leven nog en wonen in de abdij, zoals broeder Titus de Kemp, een zeer bevlogen docent Nederlands.
Geen priester
“Iedere dag gingen we een paar keer naar de kerk. Dat hoorde er gewoon bij, want we werden klaargestoomd om priester te worden. We hadden allemaal ambities in die richting. We zijn opgegroeid met het norbertijner abdijleven en met de wijsheid van Norbertus. Ik ben niet ingetreden en ook geen priester geworden. Mijn roeping lag in de politiek en het openbaar bestuur. Uiteindelijk ben ik als burgemeester terechtgekomen in Baarle-Nassau en nu sinds enkele jaren met pensioen.”
Tegenstellingen overbruggen
“In het openbaar bestuur kun je iets betekenen voor bepaalde groepen mensen door tegenstellingen te overbruggen. Natuurlijk roepen bepaalde besluiten weerstand op, maar ik heb het als burgemeester altijd erg belangrijk gevonden om met alle betrokkenen tot een oplossing te komen. Ik ben trots dat in mijn ambtsperiode bij de gemeente Baarle-Nassau er nooit een bestuurscrises is geweest, er nooit wethouders zijn weggestuurd en er zich in de raad geen felle ruzies hebben voorgedaan. Natuurlijk kan ik dat niet geheel op mijn conto schrijven, maar ik heb altijd proberen te werken aan een goed klimaat en een open sfeer. Je moet per slot van rekening sámen de samenleving maken. Met zorg kijk ik soms naar de groeiende onverdraagzaamheid in de maatschappij en dat mensen zich terugtrekken in hun eigen kring.”
Samen door één deur
Op kostschool heb ik van jongs af aan geleerd dat het belangrijk is om met mensen door één deur te kunnen. Je zat met 120 mensen van verschillende pluimage op een internaat en je moest het met elkaar zien te rooien. Het is zeer vormend om te leren omgaan met leerlingen van zeer verschillende afkomst. Op de school kwam een wonderlijke mix van mensen samen; boeren, burgers en buitenlui. Ik weet niet of mijn verbindende rol als burgemeester hier haar oorsprong vindt, maar acht jaar gymnasium bij de broeders was voor mij een echte leerschool voor het leven.”
Vriend worden als cadeau
“Mijn belangstelling voor de abdij is altijd heel levendig gebleven. Door de jaren heen bleef ik mij betrokken voelen bij het wel en wee van de broeders. Met overtuiging heb ik het voorzitterschap van de stichting Vrienden van de Abdij van Berne op me genomen. Dit is een club mensen die zich zeer verbonden voelt met de abdij en haar gemeenschap. De doelstelling van de vriendenstichting is heel basaal; we willen het mooie werk van de broeders aanmoedigen door hen financieel te ondersteunen. Daar zet ik me graag voor in en nodig iedereen uit om zich aan te sluiten als vriend. Een mooier cadeau kun je niet geven aan de jarige norbertijner orde die dit jaar 900 jaar bestaat.”
Klik hier voor deel 2 van het gesprek met Jan Hendrikx.
Henk-Jan Hoefman is projectleider van de Stuurgroep Toekomst Abdij van Berne
