“We hebben met elkaar een systeem gecreëerd dat op termijn niet houdbaar is”

Sinds kort wordt een deel van de oude boekbinderij op het achterterrein van de Abdij van Berne verhuurd aan Olga Raaymakers van Studio Samenleving en Ellen van Kempen. Wat zijn de plannen met deze ruimte? Een gesprek met Olga Raaymakers.

Door: Greco Idema

Wie zijn jullie en wat doe jij met Studio Samenleving?
“Mijn naam is Olga Raaymakers en ik huur de ruimte samen met documentairemaker Ellen van Kempen. Zij stelt zich op een later moment graag even voor. Ik ben geboren in Den Bosch en opgegroeid met twee broers waarvan er een in weer en wind naar gymnasium Bernrode hiertegenover fietste met in zijn boekentas twaalf boterhammen. Sinds 2010 ben ik zelfstandig ondernemer en werk ik als creatief strateeg mee aan veranderprocessen in de samenleving. Dat klinkt misschien abstract, maar het gaat om heel concrete zaken zoals: hoe komen we van versteende schoolpleinen naar gezonde, groene oases? Hoe kunnen creatieven bijdragen aan meer verbinding in de buurt? En: hoe zorgen we ervoor dat verhalen rondom erfgoed relevant blijven en worden doorgegeven?”

Jullie huren sinds kort een ruimte in de vml. boekbinderij van de abdij. Waarom een ruimte in Berne?
“Ik woon in Den Bosch en had daar ook mijn werkruimte. Op de Tramkade, een plek voor creatieve ondernemers. De afgelopen twee jaar maakte ik programma’s voor het Jaar van het Brabantse Kloosterleven en kwam ik bij veel kloosters over de vloer. Dat was ontzettend bijzonder en opende ook mijn ogen voor de kracht van deze plekken. Ik was niet actief op zoek naar een nieuwe werkplek, maar deze plek diende zich aan. Ik ben gaan kijken en dacht: 15 km fietsen dat is niet praktisch. Maar ik voelde meteen: dit ga ik doen!”

Wat willen jullie gaan doen met deze ruimte?
“Het is een prachtige, verstilde werkplek in het groen. We hebben flink geklust en de ruimte Abdij Atelier Gloria genoemd. We begeven ons in een tijd van chaos, zoeken, niet-weten, van oude systemen die vastlopen, van onzekerheid. Er zijn nieuwe verhalen nodig voor de zorg, sociale samenhang en omgang met de aarde. Om daar te komen is rust en ruimte nodig. Pas als je stilstaat komt er ruimte voor radicaal andere zienswijzen. Deze plek is daar heel geschikt voor. Voor onszelf, maar we delen de plek regelmatig met anderen om los van de waan van de dag te werken aan plannen voor maatschappelijke vooruitgang. Als we er even niet uitkomen, lopen we een rondje rond de vijver. En steeds als ik de klokken hoor van de abdijkerk denk ik: even ademhalen. Ik sluit ook graag eens aan bij een dienst.”

Wat zijn volgens jou de grootste maatschappelijke uitdagingen?
“We hebben met elkaar een systeem gecreëerd dat op termijn niet houdbaar is. Het gaat slecht met de biodiversiteit, er vallen teveel mensen buiten de boot en de markt heeft erg veel macht. Het is aan ons om samen tot een betere kwaliteit van leven te komen voor alles en iedereen. Dat is iets waar mijn hart sneller van gaat kloppen en ik me professioneel en als mens voor inzet.”

Zouden kloosters ook een rol kunnen spelen in die uitdagingen?
“Het is tijd om opnieuw na te denken over wat we belangrijk vinden. Te denken in lange lijnen, samenhang, inclusiviteit, gemeenschapszin, solidariteit en zingeving. Laat dat nu net in het klooster-dna besloten liggen. Ik denk zeker dat de kloosters een bron van kennis en inspiratie kunnen zijn. De kloosterdichtheid in Brabant is enorm, er is in het afgelopen jaar hard gewerkt aan het verstevigen van het netwerk Brabants kloosterleven en met de komst van ‘Ons Kloosterpad’ is een laagdrempelige maar betekenisvolle vorm gevonden om mensen tot in lengte van dagen in aanraking te brengen met het kloosterleven.”

Wat vind je van de ambitie van Berne om de komende jaren op de thema’s landbouwvernieuwing en nieuwe economie het nodige te gaan ontwikkelen?
“Ik ben erg benieuwd naar deze ontwikkelingen en zou het mooi vinden als de Abdij net als in de tijd van Gerlachus van den Elsen partijen kan samenbrengen. Ik denk dat het helpend kan zijn dat de religieuzen geen commercieel belang hebben in de zaak. Wie weet kan ik daar in de toekomst nog eens iets aan bijdragen.”

Wat als lezers van dit interview denken: interessant wat je doet met Studio Samenleving, ik zou wel eens langs willen komen?
“Nu al hebben we leuke ontmoetingen in de kloostertuin of op het terras met kloostergasten, de broeders, werkers en wandelaars. Klop vooral eens aan voor een praatje of een rondje vijver.”

Voor meer informatie over Studio Samenleving: klik hier.

Greco Idema is webmaster van Abdijvanberne.nl