Door: abt Denis Hendrickx
Lezingen: Handelingen 10, 34A – 43; Kolosse 3,1-4 en Johannes 20, 1-9

Na twee jaar vol beperkingen vanwege corona keek ik er – en velen met mij – naar uit om weer uitbundig met elkaar de Goede Week en Pasen te kunnen vieren. Het had er veel van weg dat onze samenleving weer ‘normaal’ werd. Er was veel hoop in mij dat de goede initiatieven uit deze heftige periode bewaard zouden worden, maar dat zou moeten blijken. Vervolgens kwam de lente meer in zicht. Na de stormen kwam de zon meer tevoorschijn en de temperatuur steeg. Kortom het paasgevoel nam steeds meer bezit van mij. Gedachten en gevoelens van ‘opstanding en nieuw leven’ kregen steeds meer ruimte. Maar het tegendeel van Pasen is de realiteit: verwoesting, dood en verderf beheersen het nieuws.

Meer dan opstanding, verrijzenis en nieuw leven voel je – en ik denk dat dat voor velen geldt – meer verbintenis met Goede Vrijdag dan met Palmzondag, Witte Donderdag en Pasen. Het lijdensverhaal heeft veel overeenkomsten met de situatie door de eeuwen heen. Ontelbaar zijn de conflicten die machthebbers hebben uitgelokt en waarbij vele duizenden tot miljoenen gewone mensen het slachtoffer zijn geworden. Door kruistochten, concentratiekampen en teveel om op te noemen. Het wereldbeeld tekent somber. De kloof tussen arm en rijk wordt steeds groter. Terwijl de superrijken hun vermogen zagen groeien met 2,5 miljard per dag, ging het vermogen van de armste helft van de wereldbevolking met 11% achteruit; berichten over machtsmisbruik binnen de media, sportwereld en bedrijven; de oorlog in Oekraïne die voor een nieuw angstgolf in de wereld zorgt, terwijl de coronaepidemie nog na ebt.  

Onschuldige mensen , die gelukkig zijn en in vrede willen leven zijn het slachtoffer. Mensen die hun stem verheffen tegen alle onrechtvaardigheid; mensen die liefde in plaats van haat prediken en dat luid verkondigen, worden in de gevangenis geworpen en hun roepstem gesmoord.

Wat blijft er over van het christelijke visioen over leven dat sterker is dan de dood ? Van liefde die overwint ? Blijft ons geloof in Jezus dan alleen beperkt tot: ‘ hij was een goed mens, of hij was goed voor de armen’ ? Als dat zo is, dan is dat dood in de pot, want het christelijk visioen wil toch juist over grenzen van de dood heen kijken. We willen het leven vieren met perspectief op leven sterker dan de dood, oftewel: eeuwig leven. Is het dan een fictie, achterhaald geloof, een domme gedachte die geen stand meer houdt tegenover wijsheid en wetenschap ? Nee, dat is het niet, tenminste dat geloven wij.

Wie Pasen viert gelooft niet dat er geen dood meer bestaat. Pasen luidt niet het einde van de dood in. Wat Pasen wel inluidt is de overwinning op de dood. Angst en haat en dood, ze zullen altijd blijven bestaan, ze horen bij ons mens-zijn, daarom moet je ze ook niet ontkennen, ontvluchten, wegdrukken. Je moet er op durven vertrouwen dat ze niet het laatste woord hebben. De meest centrale vraag van Pasen is wellicht: durven wij, in vertrouwen op Gods aanwezigheid, op te staan tegen de feiten en te kiezen voor het leven ? Ze krijgen me niet klein, ik laat me niet regeren door terreur, ik verlaag met niet tot oog om oog, ik kijk niet verslagen toe en accepteer niet dat mijn medebroeders en medezusters, mijn gezin, mijn vrienden, mijn land, mijn volk worden uitgebuit of uitgemoord. En mijn antwoord zal niet ‘tand om tand ‘zijn, maar ik kies voor het leven, ik kies voor de liefde, koste wat kost,

Dat alles heeft te maken met dat onuitroeibaar verhaal van die ene mens die daar als geen ander in is geslaagd. Het levensverhaal van Jezus. Tot op de dag van vandaag spreekt zijn levensverhaal tot de verbeelding. Sterker nog in zijn verhaal is onze hoop gelegen, in zijn verhaal ontdekken wij de bron van ons bestaan, zijn verhaal geeft ons grond onder onze voeten. Hij heeft voorgeleefd tot welke liefde je als mens in staat bent. Hij heeft afscheid genomen met een machtig teken: liefde tot het uiterste toe, solidariteit tot over de dood heen. Wel angst, maar meer moed, wel pijn, maar geen haat, wel dood, maar te veel liefde. Zijn lichaam is gemarteld en gedood. Maar het laatste woord zal aan de liefde zijn.

Daarom kunnen en durven wij het uit te roepen en te verkondigen:

Paasproclamatie

Pasen 2022

Waar ’t op aankomt
is niet de droefheid van die duist’re nacht
is niet de kruisdood van de dageraad
is wel het open graf dat wacht.
Niet het dode sleept zich voort
de hoop op leven heeft het laatste woord.

In nood en dood
toont ons koningspaar zijn medeleven,
Franciscus wil ons in ’t synodaal proces betrekken,  
Gerard de bisschop, roept ons om vernieuwing op te wekken
Jos Wouters, generaal, houdt de Norbertijnen op zijn spoor
abt Denis houdt ons vrede, toekomst voor.

Bevrijd van angst
vergaten wij corona en haar leed weer snel
maar onverwacht begon een duivelse despoot
zijn spel van dood en overmacht te spelen.
Democratisch denken past niet in zijn kraam:
liever alles aan stukken dan samen gaan.

Het zorgen voor elkaar
beleven velen niet als erfenis  voor morgen.
Zij vrezen angst, proeven gevaar
de aarde geen gemeenschapshuis!
Zij vrezen open staan voor vluchtelingen
durven over samen leven niet God lof te zingen.

Pasen nu
Al lijken dood en graf niet te ontwijken
de opstanding zingt haar eigen lied
dwars door lijden, dood en verdriet
klinkt toekomst en nieuw leven.
God sloot met ons een nieuw verbond:
Jezus die uit de dood opstond.